Δευτέρα 22 Αυγούστου 2016

Η αδικία του "Εδώ"

Είναι άδικο.

Συνήθως κι ας ξέρω ότι δεν το πιστεύεις απαραίτητα, οι γάμοι είναι μια μορφή γιορτής της αγάπης. Ναι οκ υπάρχουν και τα προξενιά και γάμοι από ανάγκη, αλλά το ρομαντικό μικρό αγόρι που υπάρχει μέσα μου και που συχνά πυκνά ντρέπομαι να το εμφανίσω αυτό πιστεύει.

Και πέρα από αυτό είναι η γιορτή της εγγύτητας, είναι δυο άτομα που είναι μαζί, στο τώρα και στο εδώ. Αυτή λοιπόν την γιορτή είναι άδικο να την προσεγγίζεις μόνος. Ειδικότερα όταν δεν νιώθεις μόνος. Διόλου δεν με νοιάζει η πρόσοψη του όλου ζητήματος. Δεν με νοιάζουν οι άκυροι χοροί, τα γενικότερα, σχεδόν υποχρεωτικά ξευτιλίκια και το κρασί που θα πιεις σε μεγάλες ποσότητες για να τιμήσεις τους νεόνυμφους. Με νοιάζει η γιορτή. Με νοιάζει η σκέψη που μου έσκασε αιφνίδια και βίαια, ότι αυτή η κατάσταση είναι άδικη.

Θέλω να είσαι δίπλα μου. Θέλω να νιώθω την εγγύτητα του "εδώ" και του "τώρα". Η Κέην έγραφε ότι μόνο "το εδώ, το τώρα και το μαζί σου" υπάρχει. Τίποτα παραπάνω, το "για πάντα" είναι πλασματικό, ψεύτικο, ουτοπικό και σπάνια πρέπει να το ξεστομίζεις. Αυτό το "εδώ" και το "τώρα" δεν υπάρχει στην ολότητά του, υπάρχει μόνο το "τώρα" και ενώ αυτό το "τώρα" με χαροποιεί πέραν του δέοντος, όμως το "εδώ" είναι μια σκιά στη γωνία του δωματίου.

Τις τελευταίες μέρες σε μαθαίνω και είναι πανέμορφο. Δεν σε ξέρω ακόμα, αλλά θέλω να σε ξέρω, να φτάσω σε αυτό το σημείο. Το καταλαβαίνεις και εσύ νομίζω ότι ίσως όλο αυτό που συμβαίνει να είναι υπερβολικό. Εγώ το βλέπω έτσι, υπερβολικό από την καλή έννοια.

Σε μια σειρά είχα ακούσει μια ατάκα "When you got chemistry, you only need one other thing. Timing. But timing's a bitch". Συνηθίζω να πιστεύω πολύ στις σειρές. Στις μη-ρεαλιστικές αυτές αναπαραστάσεις του πραγματικού. Παλιά ίσως να το πίστευα και αυτό. Πλέον όχι. Οτιδήποτε είναι αυτό που έχουμε το οποίο θα πάρει μέρες, βδομάδες ή και μήνες να ξεκαθαρίσει ο καθένας στο κεφάλι του δεν πρέπει να είναι δύσκολο. Είναι εύκολο, θέλω να πιστεύω ότι είναι εύκολο, γιατί την επιπλέον σιγουριά/δύναμη/αντοχή που χρειάζεται την παίρνει ο ένας από τον άλλο. Έτσι γίνεται εύκολο.


Αλλά δεν παύει να είναι άδικο.




Συνοδεία: Your Hand in Mine - The Garden Novels

Πέμπτη 11 Αυγούστου 2016

H αγαπημένη λέξη



Συχνά πυκνά το παρών ιστολόγιο (το blog ακούγεται εξαιρετικά κακόηχο και ειδικά για το σημερινό θέμα δεν είναι πρέπον να χρησιμοποιηθούν κακόηχες λέξεις) καταπιάνεται με το θέμα των λέξεων και το πως αυτές αλληλεπιδρούν με εμάς. Πολλοί αναγνώστες μπορεί να υποθέσουν ότι ο συγγραφέας ασχολείται επαγγελματικά με το συγκεκριμένο πεδίο αλλά κάνουν λάθος. Η ανάλυση των λέξεων, των φορμών και της εννοιολογικής (και συχνά ψυχολογικής) σημασίας που τις διέπουν είναι μια ενασχόληση που απλά του αρέσει πολύ (οι λόγοι μπορεί να αναλυθούν σε κάποια μετέπειτα στιγμή).

Το θέμα το οποίο βρέθηκε να σκέφτεται ο συγγραφέας (για την ακρίβεια το συζητούσε) ήταν αυτό της “αγαπημένης λέξης”. Η εκάστοτε γλώσσα, είτε αυτή είναι η ελληνική είτε κάποια ξένη, αποτελείται από αναρίθμητες (αν και κάποιος θα μπορούσε να κάτσει να τις απαριθμήσει) λέξεις. Επομένως η διαδικασία της επιλογής μια λέξης και ο χαρακτηρισμός της ως “αγαπημένη” φαντάζει ως Ηράκλειος Άθλος. Αλλά ο συγγραφέας επειδή δεν τρομάζει εύκολα και δεν υπεκφεύγει τέτοιων ενδόξων αναζητήσεων θα προσπαθήσει, σαν άλλος Ηρακλής (θα ήθελε) να την αντιμετωπίσει.

Η αγαπημένη λέξη ενός οποιουδήποτε ανθρώπου και η απάντηση που θα δώσει σε αυτή την (οριακά ρητορική) ερωτήση επαφύεται σε περιστασιακούς παράγοντες που άπτονται της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου (κατά την οποία δέχεται την ερώτηση) και άρα συχνά η απάντηση διαφέρει. Εδώ όμως ο συγγραφέας έρχεται να διαφωνίσει (ή τουλάχιστον να εκφέρει μια διαφορετική άποψη) καθώς πιστεύει ότι η αγαπημένη λέξη, ίσως του καθένα μας, είναι το όνομά του. Υπάρχει μια πολύ συγκεκριμένη συλλογιστική πίσω από τη συγκεκριμένη θέση, την οποία ο συγγραφέας θα αποπειραθεί να εξηγήσει.

Αρχικά, στατιστικά (ένα επιχείρημα αποκτά συχνά βαρύνουσα σημασία αν ντύνεται από ψευδο-επιστημονικά στοιχεία, αν και εδώ ο συγγραφέας δεν σκοπεύει στην παραπλάνηση αγαπητέ αναγνώστη), το όνομα κάποιου είναι η λέξη που θα ακούσει περισσότερες φορές στη ζωή του. Δεδομένου επίσης ότι η επιλογή μιας λέξης ως αγαπημένης συχνά εξαρτάται από τα συναισθήματα, με την οποία την ντύνει είτε αυτός που την λέει, είτε αυτός που την σκέφτεται, το όνομα, αυτό καθ’εαυτό αρχίζει να αποκτά ένα σημαντικό πλεονέκτημα.

Ακούμε το όνομά μας από την στιγμή που θα γεννηθούμε (εκτός αν οι γονείς μας δεν είναι και πολύ σίγουροι για το τι όνομα θα μας δώσουν) και το αντιλαμβανόμαστε λίγα χρόνια αργότερα και όσο κακό παιδί και αν ήταν κάποιος στην νεότητά του, συχνότερα αυτή η αναφορά (στο όνομά του) δημιουργεί θετικά αισθήματα. Από την αγάπη των γονιών και των συγγενών, μέχρι τον άβολο τρόπο που αναφωνεί το όνομά σου το καινούργιο παιδί που μόλις γνώρισες στην πλατεία και θέλει απεγνωσμένα να γίνει φίλος σου.

Ακόμα και όπως προχωράει κανείς στη ζωή του, αρκετές από τις φορές που θα ακούσει το όνομά του θα είναι ενδεδυμένο με θετικές σκέψεις. Ο θαυμασμός ενός φίλου για ένα επίτευγμα, μια ανακοίνωση προαγωγής, η αναφώνηση του ονόματος απο τον/την σύντροφο, η πρώτη φορά που ο γιος ή κόρη θα σε προσφωνήσει με το όνομά σου (δηλώνοντας ότι η σχέση σας οδηγήθηκε σε ένα επίπεδο αλληλοσεβασμού που ξεπερνά αυτό του γονιού και του παιδιού). Ακόμα και η τελευταία φορά που θα αναφωνήσει κάποιος το όνομά σου, είτε είναι η τελευταία φορά που θα το πει εκείνος ή που θα το ακούσεις εσύ (αρκετά σκοτεινή σκέψη), συχνα μπορεί να δημιουργήσει γλυκόπικρα αισθήματα ή θλιβερά (εδώ να σημειωθεί ότι ο συγγραφέας δεν πιστεύει ότι η θλίψη υπό τέτοιες συνθήκες είναι αρνητικό συναίσθημα).

Το βασικό ζήτημα είναι, κατά τον συγγραφέα, να μην επιβληθεί στον κάθε αναγνώστη, που διαβάζει την παρούσα ανάρτηση, να θεωρήσει το όνομά του ως την αγαπημένη του λέξη, αλλά να πιστέψει ότι όντως είναι! Να ντύσει με θετικές σκέψεις και αισθήματα το όνομά του και την αναφορά άλλων σε αυτό. Πολλοί θα πιστέψουν ότι η συγκεκριμένη πρόταση του συγγραφέα ακροβατεί επικίνδυνα προς τον εγωκεντρισμό, αλλά η προσωπική του γνώμη είναι ότι η πίστη στο όνομα κάποιου, στην αγάπη ή τα θετικά συναισθήματα που εκλαμβάνει από όσους το αναφέρουν, μόνο καλό μπορεί να κάνει σε κάποιον. Βέβαια δεν πρέπει κανείς να ξεχνάει και την άλλη πλευρά του νομίσματος, αυτή που λέει ότι όταν πρέπει να πεις το όνομα κάποιου, να τον καλέσεις, προσκαλέσεις, φωνάξεις, κρίνεις ή επικρίνεις, πρέπει να το κάνεις με την δέουσα προσοχή και σεβασμό, καθώς εκείνη την στιγμή χειρίζεσαι την αγαπημένη λέξη ενός άλλου ανθρώπου.

Συνοδεία: Nick Drake - Pink Moon

Die Sonne und der Mond: Eine Familie


Πρόσφατα αντιλήφθηκα ότι η Σελήνη στα Γερμανικά είναι αρσενικού γένους. Αντίστοιχες αναντιστοιχίες μπορεί να συμβαίνουν και σε άλλες γλώσσες αλλά η αφορμή για τις επακόλουθες σκέψεις ήταν αυτή. Και δεν σταματάει εκεί η αναντιστοιχία, στα γερμανικά και ο ήλιος έχει υποστεί αλλαγή φύλου. Το κείμενο που ακολουθεί είναι αυστηρά προσωπικές σκέψεις και όσοι είναι πολύ σίγουροι για το φύλλο που πρέπει να έχει η Σελήνη και ο Ηλιος παρακαλούνται να σταματήσουν εδώ (ή αν συνεχίσουν να μην κρίνουν πολύ αυστηρά τις απόψεις που ακολουθούν).

Βέβαια ο συγγραφέας μέχρι τώρα διατηρούσε μια προτίμηση στην "φυσιολογική" (κατ'εκείνον) διανομή των φύλων. Αυτό στηρίζονταν σε διαφόρων ειδών προσλαμβάνουσες. Αρχικά σημαντικό ρόλο παίζει η χρήση της Σελήνης στον "Ρωμαίο και Ιουλιέτα" του Σαίξπηρ (και κάπου εδώ όπως συνηθίζει ο συγγραφέας απλώνει τη γκάμα των γνωστικών του αντικειμένων). Στο περι ου ο λόγος έργο λοιπόν η Σελήνη παρουσιάζεται ως άστατη και ως εφήμερη, δεν κρατάει το λόγο της και για αυτό το λόγο η Ιουλιέτα δεν θέλει ο όρκος αγάπης που θα δώσει ο Ρωμαίος να είναι στη Σελήνη. Από την άλλη βέβαια κι ο παραλληλισμός που κάνει ο Ρωμαίος συγκρίνοντας την αγαπημένη του με την Σελήνη ενισχύει αυτή την πεποίθηση του συγγραφέα.

Βέβαια και με τον ήλιο υπάρχει μια παρόμοια (αν και δυστυχώς δεν στηρίζεται σε κάποιο τόσο διαχρονικό θεατρικό έργο) σκέψη. Ο ήλιος ο ζωοδότης, που είναι σταθερός και προσφέρει απλόχερα στην Γη λογίζεται αρσενικού γένους. Εδώ θέλω να απολογηθώ στον ήλιο (και στους φαν του) που η ανάλυση δεν έχει την ίδια έκταση με αυτή της Σελήνης αλλα να ο συγγραφέας είναι ολίγον τι ρομαντικός και ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα δίνουν πρόσφορο έδαφος για εκτενέστερη ανάλυση.

Με βάση τα παραπάνω λοιπόν δημιουργείται μια νόρμα την οποία η γερμανική γλώσσα ερχεται να καταρίψει (και συνεπώς να δημιουργήσει σκέψεις στον συγγραφέα). Αρχικά αξίζει να αναφερθεί πόσο σεξιστική ειναι η αναφορά στον ήλιο σαν αρσενικό μόνο και μόνο επειδή είναι ζωοδότης (αν ήδη σας φαινεται τραβηγμένο σαν ανάλυση που να δείτε τι θα γίνει παρακάτω). Ξεκινώντας λοιπόν από αυτό εύκολα σκέφτεται κανείς ότι με την πράξη της γέννας το θήλυ (ακούγεται καλύτερα από το θηλυκό) είναι πιο ταιριαστό για να χαρακτηρίζει τον ήλιο σαν γένος. 

Επιπρόσθετα όμως η σκέψη του συγγραφέα πέρασε από τον ήλιο και την σελήνη στα αστέρια. Στο υποθετικό σενάριο που άρχισε να φτιάχνει στο μυαλό του τα αστέρια είναι τα παιδιά. Άρα η ανάλυση στην οποία επιδιδομαστε είναι αυτή μιας οικογένειας και καλούμαστε να αποφασίσουμε ποια οικογένεια μας αρέσει περισσότερο (τώρα έρχεται το τραβηγμένο που λέγαμε προηγουμένως αναγνώστη).

Εχουμε τον άντρα-πατέρα (ήλιο) που είναι σταθερός και στοιβαρός και παρέχει τον άρτο τον επιούσιον στο σπίτι (Γη (λίγο αυθαίρετη και χωρίς ανάλυση αναλογία αλλά κρίμα να την αφήσουμε απ'έξω)). Την γυναίκα-μητέρα (σελήνη) που είναι αστατη και λίγο κυκλοθυμική. Τέλος έχουμε τα παιδιά-αστέρια που λάμπουν και έρχονται στην εικονα όταν η μητέρα είναι στα
down της, ενώ όταν ο πατέρας είναι παρών αυτά εξαφανίζονται τελείως. Συγχωρέστε με αλλά η οικογένεια αυτή δεν φαίνεται και πολύ λειτουργική (εδώ το λειτουργική νοείται ως υγιής αλλά επειδή ο συγγραφέας ψυχολόγος δεν είναι, δεν χρησιμοποιεί λέξεις με ιατρικό νόημα).

Στην άλλη περίπτωση έχουμε την μητέρα (ήλιος) που είναι σταθερή και δίνει ζωή στο σπίτι αλλά και στα αστέρια (εδώ αυθαιρετούμε λίγο θεωρώντας ότι όλα τα αστέρια είναι ετερόφωτα αλλά ας μας επιτραπεί). Έχουμε τον πατέρα (σελήνη) που δίνει ένα όμορφο επιστέγασμα στην ημέρα και ο οποίος ανα περιόδους δίνει χώρο περισσότερο στα παιδιά να λάμψουν. Τέλος έχουμε πάλι την μητέρα (ανατροπή) που με αίσθηση προστατευτικότητας βάζει τα παιδιά (αστέρια) για ύπνο και γενικά τα προστατεύει από τις δυσκολίες της καινούργιας μέρας. 

Με βάση όλα τα παραπάνω νομίζω ότι έχουν ένα δίκιο οι Γερμανοί (ή και όποιοι άλλοι λαοι έχουν αλλάξει τα φύλλα σε αυτά τα δυο ουράνια σώματα) κι ας αντιτίθονται στην Σαιξπηρική παρομοίωση που τόσο πολύ αρέσει στον συγγραφέα (βέβαια πολύ άλλοι συγγραφείς έχουν στηρίξει παρομοιώσεις και μεταφορές στο γεγονός ότι η σελήνη είναι γένους θυλικού αλλά μια προτίμηση στον Σαίξπηρ ο συγγραφέας την έχει). Βέβαια η συγκεκριμένη συζήτηση άπτεται μιας γενικότερης θεματολογίας περί γλώσσας, νοημάτων και λέξεων που πολύ ενθουσιάζει τον συγγραφέα και ελπίζει να ξεκινήσει σε παρέες και συντροφιές που θα διαβάσουν το συγκεκριμένο κείμενο.

Συνοδεία-Το αργό γουργούρισμα του υπολογιστή 3 η ώρα το βράδυ